آیه ظهارآیه ظهار به آیه ۲ مجادله،در باره تشبیه زن خود به یکی از محارم به قصد طلاق اطلاق می‌شود. ۱ - منظور از آیه ظهاربه آیه ۲ سوره مجادله «آیه ظهار» می‌گویند. گفتنی است که چهار آیه اول این سوره درباره «ظهار» سخن می‌گویند و تنها آیه دوم به این نام معروف شده است. ۲ - معنای ظهار«ظهار» در لغت به معنای «پشت» و در اصطلاح عبارت خاصی است که با آن، زن بر مرد حرام می‌شود. ظهار یکی از سنت‌های جاهلی است که در آن مرد، همسر خود را به یکی از محارم یا مادر خود تشبیه کرده، این گونه انزجار خود را از وی ابراز می‌دارد، و در واقع صیغه ظهار به جای نوعی طلاق کاربرد داشته است. ۳ - پیشینه ظهاردر زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اوس بن صامت همسر خود را ظهار کرد و درپی شکایت همسرش به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم چهار آیه اول سوره مجادله در بیان احکام ظهار نازل شد. در این آیات، به مسائل ذیل اشاره شده است: ۱. نقض سنت جاهلی؛ ۲. کفاره ظهار . ۴ - احکاماگر مردی پس از ظهار، پشیمان شود و قصد آمیزش با همسر خود را داشته باشد، باید پیش از آن کفاره بدهد؛ یعنی یک بنده آزاد کند یا شصت روز روزه بگیرد و یا شصت فقیر را اطعام کند. همچنین برخورد قاطع اسلام با ظهار، بیانگر این است که اسلام هرگز اجازه نمی‌دهد مردان خودکامه با استفاده از رسوم و عادات ظالمانه، به حقوق زن تجاوز کنند؛ بلکه با این گونه سنت‌های خرافی، مبارزه و آن‌ها را ملغی اعلام می‌کند. [۳]
منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۱۹، ص۱۷۷.
[۴]
حجتی، محمد باقر، اسباب النزول، ص۱۰۴.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه ظهار». |